juli 2013
Nogal wat kinderboekenschrijvers publiceren behalve bij hun eigen uitgever ook boeken (meestal boekjes) voor educatieve uitgeverijen. Grootafnemers zijn Malmberg en Zwijsen.
Ondanks een royalty-percentage dat onder het normale percentage van 10% ligt, is schrijven voor dergelijke uitgeverijen vaak lucratief. De boekjes zijn gewild voor het leesonderwijs op school,
waardoor het aantal verkochte exemplaren doorgaans hoger is dan dat van ‘gewone’ boeken.
Van alle boeken die ik voor Zwijsen heb geschreven (in totaal 14 titels) zijn gemiddeld 6000 exemplaren verkocht, zo’n 2000 exemplaren meer dan de gemiddelde verkoop van mijn overige
boeken.
In 1997 vroeg Zwijsen me een deeltje te schrijven in de serie Versjes voor beginnende lezers, bestaande uit zes boekjes. Van de zes schrijvers, waaronder Bies van Ede en Anke de Vries,
had ik het in zekere zin het gemakkelijkst en Wim Hofman het moeilijkst. Hij schreef deeltje 1, een boekje geschikt voor kinderen die nog maar vier maanden leesonderwijs achter de rug hebben.
Zijn speelruimte was heel klein. Hij mocht voor zijn boekje mijn buik is van koek alleen eenlettergrepige, klankzuivere woorden zonder hoofdletters gebruiken.
Mijn speelruimte was ruimer, mijn boekje was bedoeld voor kinderen die al 9 maanden leesonderwijs hebben genoten en dan kunnen ze al hoofdletters lezen en wat langere zinnen. Toch kwam ik bij het
schrijven nog wel eens in de knoop en als ik er niet helemaal uitkwam heb ik hier en daar de speelruimte kunstmatig opgerekt, bijvoorbeeld in mijn gedichtje over de groenteman van
Roodeschool.
Roodeschool is met drie lettergrepen en ik mocht alleen woorden gebruiken van ten hoogste twee lettergrepen. Ik was zo blij met de vondst De groenteman van Roodeschool/heeft een hoofd van rode
kool, dat ik besloot Roodeschool met twee woorden te schrijven, als Roode School dus. Helemaal fout natuurlijk, maar hierdoor voldeed ik aan de eis niet meer dan twee lettergrepen in één woord te
gebruiken.
Aan de eis om niet teveel woorden in één zin te schrijven voldeed ik door een punt te zetten, waar een komma beter op zijn plaats was geweest. Verantwoord smokkelen, zal ik het maar noemen. Het
illustreert een beetje de onzin van het krampachtig moeten voldoen aan de strenge eisen van het AVI-niveau.
Er ging een vis uit fietsen (illustraties Annette Fienieg) kreeg een mooie recensie van Lieke van Duin: ‘De versjes van Koos Meinderts zingen en dansen het meest van de hele reeks.
Daartoe varieert hij op bakerrijmen en aftelversjes.’ (Trouw, 24 oktober 1977).
Collega-recensente Judith Eiselin kon het daar niet mee eens zijn: ‘(…) Koos Meinderts heeft het een beetje melig over een vis die uit fietsen gaat en een mes dat gaat trouwen met een
schaar.’
De bibliotheekrecensie noemde mijn versjes ‘snel, humoristisch en hun taal heeft muziek. Ik bespeur elementen van P. v. Ostayen’, A.M. G. Schmidt en Miep Diekman.’
De verwijzing naar Annie M. G. Schmidt heeft denk ik te maken met de knipoog naar Sebastiaan de spin in De groenteman: De groenteman van Roode School/Met zijn hoofd van rode
kool./Het is niet goed met hem gegaan.
Een jaar na het uitkomen van Er ging een vis uit fietsen heeft Harrie Jekkers alle de versjes op muziek gezet, op het titelvers na, dat heeft Ton Scherpenzeel gedaan. Harrie zong de
liedjes in en liet er een aantal horen aan CNR, zijn nieuwe platenmaatschappij. Die zag er brood in en gaf Harrie een budget van 25.000 gulden om de cd te produceren, onder begeleiding en in de
studio van Ton Scherpenzeel.
Eind september 1998, net voor het begin van de Kinderboekenweek, lag de cd in de winkel. Helaas is de cd sinds kort nergens meer te koop. Drie liedjes kregen in een nieuw arrangement van
Thijs Borsten een plekje op de cd Verdriet is drie sokken: De boomgaard, de vis en Mijn bed is een boot.
Het lied Tante Nel (heeft kippevel) heeft Harrie twee seizoenen lang gezongen in de voorstelling Jekkers & Koos, het verhaal achter de liedjes, zijn laatste voorstelling in
het theater waarin ik naast hem op het podium stond.
Er ging een vis uit fietsen, Zwijsen 1997
Dit was aflevering 21 in de serie Het verhaal achter…
Volgende aflevering De saaiste vader van de hele wereld