Het verhaal achter... aflevering 31: Ballade van de Dood

oktober 2013
De oerversie van Ballade van de Dood  stond in mijn debuut Mooi meegenomen, waarin een oma het verhaal vertelt aan haar kleinzoon, als antwoord op zijn vraag: ‘Waarom gaan de mensen eigenlijk dood? Waarom blijf je niet voor altijd leven?’ (pag. 71)

Twee jaar later, in 1985 legden Harrie Jekkers en ik de laatste hand aan Roltrap naar de maan, een LP met kinderliedjes gespeeld en gezongen door Klein Orkest. Elf liedjes hadden we, er kon nog wel een liedje bij en ik stelde voor om mijn verhaal van de Dood uit Mooi Meegenomen op rijm te zetten. En terwijl Annette in de kamer ernaast bezig was met de illustratie voor op de hoes, sloegen Harrie en ik aan het dichten, in heroic couplets:

Er was eens een koning, machtig en groot,
die had slechts één vijand en dat was de Dood.
Waarom moest de Dood toch zijn leven bederven,
Waarom was hij zo bang, zo bang om te sterven.

Leon Smit, toetsenist van Klein Orkest, maakte een middeleeuws klinkende melodie op de tekst met veel klavecimbel erin, waarna het lied onder de titel Ballade van de Dood een prominente plaats kreeg op de LP Roltrap naar de maan: het openingsnummer van de B-kant.

Ballade van de Dood
bleek ook een tekst die het in het theater goed deed. In 1988 nam Harrie het lied op in zijn eerste soloprogramma: Twee keer drie kwartier, en ruim tien jaar later sloten Harrie en ik onze eerste, en enige gezamenlijke cabaretvoorstelling, Jekkers & Koos, het verhaal achter de liedjes ermee af.
Ook theatergoep Fact/Inc. Els vond de ballade een mooi eind voor Remember Me, een voorstelling over ouder worden. Zij vroegen en kregen toestemming onze tekst te gebruiken in het seizoen 2001/2002.

In gedrukte vorm verscheen de berijmde versie van Ballade van de Dood voor het eerst in De kinderverslinder (Ploegsma 1993).
Zeven jaar later verscheen de ballade voor de tweede keer in druk, nu in Leve het nijlpaard!, (De Harmonie 2000) een bundeling van alle kinderliedjes die Harrie en ik tot dan toe hadden geschreven.
Alle goeie dingen komen in drieën en de derde keer dat Ballade van de Dood in druk verscheen was in 2008, als prentenboek met illustraties van de Zuid-Afrikaanse illustrator Piet Grobler.
Overigens had Piet Grobler jaren geleden al op uitnodiging van Lemniscaat het verhaal van Harrie Jekkers en mij geïllustreerd. De collageachtige illustraties die hij toen maakte werden door de uitgever te somber bevonden, de uitgave ging niet door.
Dat gebeurde pas toen Piet Grobler jaren later nieuwe illustraties inleverde. Die boden voldoende lichtheid als tegenwicht voor het zware onderwerp van ons verhaal.

Het boek is dubbel bekroond, Harrie en ik kregen een Zilveren Griffel voor de tekst en Piet Grobler een Vlag en Wimpel voor de illustraties.
De Zilveren Griffel leverde in 2009 een tweede druk op en mocht er een derde druk komen overweegt Lemniscaat het boek uit te brengen onder een andere titel: Ballade van het eeuwige leven, dat klinkt net iets vriendelijker en doen ouders net iets makkelijker cadeau.

Ballade van de Dood is inmiddels uitgezworven over de wereld. Het boek is  vertaald in het Duits, Italiaans, Zweeds, Deens, Spaans en Chinees. De Zuid-Afrikaanse vertaling is in de maak.

Ballade van de Dood, Lemniscaat 2008

Dit was aflevering 31 van de serie Het verhaal achter…
Volgende aflevering: Verdriet is drie sokken