Het verhaal achter... aflevering 37: De liedjesalmanak

november 2013
September dit jaar verscheen bij uitgeverij Rubinstein De liedjesalmanak, herfst & winter. Het is het derde boek met cd gemaakt in samenwerking met Thijs Borsten, illustraties van Annette Fienieg. Bij Verdriet is drie sokken gingen we uit van mijn gedichten, bij Het regent zonlicht van de tekeningen van Annette, dus het lag voor de hand om voor ons derde boek met cd uit te gaan van de muziek en zo ging het ook.
Thijs liep al jaren rond met het idee een boek met cd te maken rond de belangrijkste feestdagen, of eigenlijk twee boeken, een zomertijd- en een wintertijdboek, geschikt voor de allerkleinsten.
Uit financiële  overwegingen wilde hij alleen bestaande liedjes opnemen, rechtenvrije tradionals. Aan mij de vraag te zoeken naar geschikt materiaal. Lemniscaat zag niets in een nieuw project met Thijs, waarna hij per email een aantal andere uitgeverijen aanschreef.
Uitgeverij Christofoor hapte als eerste. We maakten een afspraak met Inge van de Ploeg. Ze zag wel wat in het boek en de cd.  Ze zou het de eerstvolgende productievergadering voorleggen en ons op de hoogte stellen van de uitkomst. Nooit meer iets van gehoord.
Niet erg, want inmiddels had ook uitgeverij Rubinstein belangstelling getoond. Eind november 2012 gingen we op bezoek in Amsterdam om uit te leggen wat we voor ogen hadden: een rijkelijk geïllustreerd boek voor de allerkleinsten, met herfst- en winterliedjes, een spread per liedje, in chronologische volgorde, met aandacht voor de belangrijkste feest- en hoogtijdagen.
Zoals gezegd waren we in eerste instantie van plan alleen traditionals op te nemen, maar gaande weg zijn we van dat idee afgestapt. Naast bekende herfst- en winterliedjes wilden we ook nieuwe liedjes opnemen, in dezelfde stijl en  traditie als bestaande peuter- en kleuterliedjes als Het regent, het zegent en Sinte, Sinte Maarten.
In afwachting van een nieuwe afspraak met Rubinstein begon ik met schrijven van nieuwe liedjes. In korte tijd schreef ik een liedje over Prinsjesdag, wintertijd, appeloogst en Valentijnsdag.
Maart 2013 kregen we officieel groen licht voor het maken van het boek. Omvang 64 pagina’s, bestaande uit vier liedjes per maand, voorafgegaan door een maandversje. Op de cd kwamen 24 liedjes te staan, met Americana-achtige muziek.  Thijs stelde als zanger, cq zangeres Peer de Graaf en Leine voor. Rubinstein liet weten ons boek uit te brengen in de serie Gouden Boekjes, onder de titel Het Gouden Liedjesboek, herfst & winter. Begin juni leverde ik alle teksten in, de maandversjes en in totaal vierentwintig teksten van oude en nieuwe herfst- en winterliedjes.
Omdat sommige bestaande liedjes aan de korte kant waren, en het een goedkope oplossing was de liedjes dan maar twee keer te zingen, heb ik een aantal liedjes verlengd met nieuwe coupletten. Zo kreeg Herfst, herfst, wat heb je te koop er een derde couplet bij:

Herfst, herfst wat heb je te koop?
Rooie regenlaarsjes op een hoop.
Ach juffrouw, luister nou,
ik heb ze liever in het blauw.

Eind juni was Annette klaar met illustreren en kregen we te horen Rubinstein bij nader inzien er toch geen Gouden Boekje van wilde maken. Het concurreerde teveel met het Gouden Winterboek dat in dezelfde aanbieding uit kwam. Op zich niet erg, maar nu moest er een nieuwe titel komen. Rubinstein stelde Alles in de wind voor en dat zou het ook zijn geworden als we er niet op tijd achter kwamen dat het nieuwe liedjesboek van Mies van Hout dat in dezelfde tijd bij Lemniscaat uitkwam, ook die titel had meegekregen.
Rubinstein stelde De Liedjesalmanak voor, een titel waaraan  ik, maar ook Thijs en Annette even moesten wennen. Een goed alternatief hadden we niet en inmiddels klinkt de titel vertrouwd in de oren.
Half september lag het boek in de winkel, schitterend vormgegeven door Leentje van Wirdum, en een maand later vroeg Rubinstein of we ook een almanak met lente- en zomerliedjes wilden maken. Half maart moeten boek en cd klaar zijn. Op een liedje voor Vaderdag en zes maandversjes na, ben ik klaar. Annette heeft een beginnetje geknaagd aan de illustraties en Thijs is voorzichtig bezig muziekjes te schrijven.
Zocht hij het bij de herfst- en winterliedjes in de Americana-sfeer, voor de lente en zomerliedjes gaat zijn voorkeur uit naar Afrikaanse en Zuid-Amerikaanse muziek.
Als voorproefje voor de nieuwe liedjesalmanak, hieronder de tekst van Als de boer de staldeur opent, een liedje over de dag waarop de koeien weer de wei in mogen:

Als de boer de staldeur opent
en de koeien loslaat in de wei,
hoor je alle koeien loeien:
‘Dames, dames, we zijn vrij.’
Als de boer de staldeur opent
en de koeien loslaat in de wei,
hoor je alle koeien loeien:
‘Nu is de winter pas voorbij.’

Kijk ze  springen, kijk ze stoeien,
hoor ze lenteliedjes loeien
van je oote, oote, boe!
Kijk ze zwieren, kijk ze zwaaien,
kijk ze verse vlaaien draaien
van je hopi, hopi, poep!

En de boer, wat zegt de boer,
wat zegt de boer bij het hek?‘
Wat zijn mijn koeien
wat zijn mijn koeien,
wat zijn mijn koeien lekker gek.’ 

De liedjesalmanak, herfst & winter, Rubinstein 2013
Dit was aflevering 37 van de serie Het verhaal achter...
Er volgt nog een slotaflevering over de boeken die niet in de serie zijn opgenomen.